Tasarımda Renk ve Renk Uyumları

Renk Nedir?

Renk, bir algılamadır. Işığın değişik dalga boylarının gözün retinasına ulaşması ile ortaya çıkar. Bu algılama, ışığın maddeler üzerine çarpması ve kısmen yansıması nedeniyle renkler oluşur. Örneğin yeşil bir elma üzerine yansıyan ışıktaki renkleri nesne emer, sadece yeşili emmez ve yansıtır böylelikle nesneyi yansıttığı renkte görürüz.

Isaac Newton’un prizmadan geçirdiği ışık ve oluşan 7 renk; kırmızı, sarı, mavi, turuncu, yeşil, mor ve laciverttir. Bugün kullandığımız renk sistemi ise Lacivert dışında 3 ana renk; kırmızı, mavi ve sarı, ve 3 ara renk; turuncu, yeşil ve mor renklerden oluşmaktadır.

Yapılan araştırmalar renklerin ruh halini etkilediğini göstermektedir. Tasarımcılar renklerin sembolizminin farkında olmalı, uygun durumlarda bunu kullanmalı ancak bunun bütünün sadece bir parçası olduğunu akılda tutmalıdırlar. Kısacası kırmızı kimine göre aşk ve romantizm iken kimine göre savaş ve kan anlamına gelir, bu durum içerisinde bulunduğunuz duygusal yoğunluğa göre değişebilir.

Sıcak ve Soğuk Renkler

Sıcak renkler; güneşin renkleri olan sarı, kırmızı, turuncu ve tonlarıdır.  Sıcak renkler insan ruhuna hareket, canlılık, sıcaklık, aydınlık duygusu verir. Tansiyonu ve kan akışını hızlandırır.

Soğuk renkler ise gökyüzünün renkleri olan; mavi, yeşil, mor ve tonlarıdır. Soğuk renkler huzur, sonsuzluk, özgürlük ve doğanın kendisidir. Rahatlama, ferahlık, genişlik duygusu uyandırırlar. Bu renk şemasında da gördüğümüz gibi sıcak ve soğuk renkler birbirlerinin yakın renklerinden oluşurlar.

Renk Uyumları

Monokromatik Renk Uyumu / Ton Uyumu

• Renk çarkındaki tek bir rengin açık ve koyu değerleri ile oluşturulan kombinasyondur.
• Tek bir ton seçilir.
• Güçlü bir atmosfer yaratır
• Detaylara daha kolay odaklanılabilir.
• Temiz ve zarif bir tasarım.
• Vurguya dikkat edilmeli.
• Nötr renklerle dengelenebilir.

Analog Renk Uyumu / Komşu Renkler

• Renk çemberinde birbirine komşu olan renkler seçilerek oluşturulur.
• Sakin, gözü yormayan yumuşak tasarımlar elde edilebilir.
• Vurguyu oluşturmak için kontrasta dikkat edilmelidir.
• Bir renk baskın renk olarak seçilip diğerleri ile desteklenirse vurgu daha iyi sağlanır.

Tamamlayıcı / Zıt /Komplimenter Renk Uyumu

• Renk çemberinde birbirine zıt iki rengin kullanılmasıyla oluşturulur.
• Zıt renkler birbirini tamamladığı için göze hoş gelen heyecanlı, canlı bir uyum oluştururlar.
• Tasarımda bir renk diğerine göre daha baskın olmalıdır böylece odak noktası yakalanabilir ve tasarım göz yormaz.

Çapraz Tamamlayıcı / Split Komplimenter Renk Uyumu

• Renk çarkındaki bir renk ile o rengin zıttının iki komşu renginden oluşan uyumdur.
• Tamamlayıcı renklere göre daha az kontrast oluşturur canlılığı daha azdır.
• Vurgu renginin yanında iki renk daha vardır.
• Daha yumuşak tasarımlar oluşturulabilir.
• Uygulaması kolaydır.

Üçlü Renkler / Triadik Renk Uyumu

• Renk çarkında bir üçgen çizdiğimizde oluşan renk uyumudur. Bu renkler birbirine eşit uzaklıktadır.
• Vurucu ve baskın sahnelerde kullanılır.
• Bir renk dominant olarak seçilmeli diğerleri ise dengeleyici olmalıdır.

Tetradik / Double Complementary Renk Uyumu

• İki çift zıt rengin kullanılmasıyla oluşur.
• Baskın renklere dikkat edilmelidir. 
• Bir zıt renk grubu arkaplan için kullanılırken diğer zıt renkler nesne üzerinde kullanılabilir.
• Sıcak ve soğuk renk dengesine dikkat edilmelidir.